[PORADNIK] Jak przestać pić alkohol?

W tym artykule dowiesz się jak przestać pić alkohol oraz omówimy sprawdzone sposoby na leczenie alkoholizmu. Poruszymy też najważniejszą rzecz, a więc dlaczego tak naprawdę wciąż wracamy do picia.

Spis treści

1. Czy jestem alkoholikiem?
2. Jak przestać pić – sprawdzone sposoby leczenia alkoholizmu
3. Etapy leczenia alkoholizmu
4. Dlaczego wciąż wracamy do picia?
5. Pozytywne zmiany w organizmie po odstawieniu picia
6. FAQ

Podsumowanie – najważniejsze informacje

• Czy masz problem z alkoholem? – Jeśli trudno Ci kontrolować picie oraz odczuwasz skutki zdrowotne, to może warto zastanowić się nad zmianą, ponieważ alkohol może wpływać na Twoje życie.
• Jak przestać pić? – Kluczowe jest uświadomienie problemu, unikanie wyzwalaczy i budowanie nowych, zdrowych nawyków.
• Jakie są metody leczenia? – Terapia, grupy wsparcia i zmiana stylu życia pomagają w wyjściu z nałogu. W niektórych przypadkach potrzebne jest odtrucie organizmu.
• Dlaczego wracamy do picia? – Stres, rutyna, presja otoczenia i silne emocje mogą prowadzić do nawrotu. Ważne jest ich rozpoznanie i unikanie sytuacji, które prowokują do picia.
• Co się zmienia po odstawieniu alkoholu? – Już po kilku dniach poprawia się sen, skóra wygląda zdrowiej, a po kilku miesiącach regeneruje się wątroba i wzrasta energia.

1. Czy jestem alkoholikiem?

Alkoholizm to nie tylko „zły nawyk” – to poważne zaburzenie, które w medycynie określa się jako zaburzenie związane ze stosowaniem alkoholu (AUD, Alcohol Use Disorder).

Dawniej wyróżniano dwa oddzielne problemy: nadużywanie alkoholu oraz uzależnienie, ale dziś eksperci traktują to jako jedno spektrum, dlatego oceniają jego nasilenie na podstawie 11 kluczowych objawów. Im więcej z nich zauważasz u siebie, tym większe jest prawdopodobieństwo, że Twój problem z alkoholem wymaga reakcji.

Odpowiedz sobie na kilka kluczowych pytań:

• Czy pijesz więcej lub dłużej, niż zamierzałeś/aś?
• Czy próbowałeś/aś ograniczyć picie, ale Ci się to nie udało?
• Czy alkohol przeszkadza Ci w pracy, rodzinie, codziennych obowiązkach?
• Czy masz objawy odstawienia (drżenie rąk, niepokój, bezsenność, nudności)?
• Czy musisz pić coraz więcej, by osiągnąć ten sam efekt?
• Czy alkohol negatywnie wpływa na Twoje relacje i zdrowie, ale mimo to kontynuujesz picie?

Zachęcamy też do darmowego testu „Czy pijesz za dużo”.

2. Jak przestać pić – sprawdzone sposoby leczenia alkoholizmu

Powiedzmy sobie wprost – alkoholizm to choroba psychiczna. Objawia się powtarzaniem tego samego zachowania mimo negatywnych konsekwencji, często latami czy też całymi dekadami. Dlatego też, aby przestać pić musimy uzbroić się w cierpliwość i skupić na pracy nad sobą. Nowoczesne metody leczenia alkoholizmu to przede wszystkim różne terapie.

Terapia Psychologiczna (Psychoterapia)

• Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – pomaga zmieniać sposób myślenia i reakcje na sytuacje, które wywołują chęć picia.
• Terapia motywacyjna (MET, Motivational Enhancement Therapy) – wzmacnia motywację do zmiany i pomaga w podjęciu decyzji o trzeźwości.
• Terapia rodzinna i systemowa – poprawia relacje i wspiera osoby bliskie w radzeniu sobie z uzależnieniem.
• Grupy wsparcia – sesje prowadzone przez terapeutów, dające wsparcie i motywację.

Farmakoterapia (Leki wspierające leczenie alkoholizmu)

Leki mogą pomóc zmniejszyć ochotę na alkohol, ograniczyć ryzyko powrotu do picia i złagodzić objawy odstawienia. Nie podajemy ich nazw, a przed ich zażyciem konieczna jest konsultacja z lekarzem i sprawdzenie stanu zdrowia.

Detoksykacja (Odtrucie Alkoholowe)

W przypadku osób silnie uzależnionych, które mają objawy zespołu abstynencyjnego (drżenie, lęk, halucynacje, padaczka alkoholowa), konieczne jest leczenie szpitalne.

• Odtruwanie organizmu pod nadzorem lekarzy (kroplówki, elektrolity, leki przeciwdrgawkowe).
• Redukcja objawów odstawienia – wsparcie farmakologiczne.
• Wsparcie psychiatryczne i stabilizacja emocjonalna.

​Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w swoim raporcie podkreśla, że leczenie uzależnienia od alkoholu jest procesem złożonym, obejmującym różne etapy i wymagającym zaangażowania wielu specjalistów. ​

Źródło: WHO

3. Etapy leczenia alkoholizmu

Uświadomienie problemu

Pierwszym krokiem jest przyznanie się do problemu z alkoholem i podjęcie decyzji o zmianie. To kluczowy moment, bez którego dalsze leczenie nie będzie skuteczne.

Detoksykacja

Jeśli organizm jest uzależniony od alkoholu, konieczne może być oczyszczenie go z toksyn. Detoks pomaga złagodzić objawy odstawienia i przygotować ciało do dalszego leczenia.

Terapia i praca nad uzależnieniem

To etap, w którym osoba uzależniona uczy się, jak radzić sobie z trudnymi emocjami i sytuacjami bez sięgania po alkohol. Terapia może być indywidualna lub grupowa.

Farmakoterapia

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki, które pomagają zmniejszyć głód alkoholowy, łagodzić skutki odstawienia lub utrzymać abstynencję.

Wsparcie i utrzymanie trzeźwości

Kluczowe jest wsparcie bliskich oraz grup wsparcia, np. AA. Regularne spotkania i rozmowy pomagają nie wrócić do nałogu.

Zapobieganie nawrotom

Uzależnienie to choroba przewlekła, dlatego ważne jest nauczenie się, jak unikać sytuacji, które mogą prowadzić do picia, oraz rozwijanie zdrowych nawyków na co dzień.

„Stres jest powszechnym wyzwalaczem nawrotu i ponownej utraty kontroli nad piciem u osób uzależnionych od alkoholu.”

Źródło: PubMed

4. Dlaczego wciąż wracamy do picia?

Aby przestać pić alkohol i do niego nie wracać należy uświadomić sobie co tak naprawdę nas do niego skłania. Odpowiedź na to pytanie może nie być przyjemne.

Jeżeli nie potrafisz przestać pić, jesteś uzależniony, to musisz całkowicie zmienić swoje życie – dlatego, że do picia najczęściej wracamy przez tzw. wyzwalacze.

Czym są wyzwalacze?

Są to sytuacje, miejsca, schematy, które kojarzą nam się z alkoholem. Przykładów może być naprawdę dużo. Wyeliminowanie ich ze swojego życia, na początkowym etapie trzeźwienia, może być trudne. Przykłady wyzwalaczy:

Miejsca

• bary
• puby
• miejsca w których piłeś

Wydarzenia

• imprezy: urodziny, wesela i podobne
• święta
• wczasy

Schematy myślenia

• „Jeden drink mi nie zaszkodzi”
• „Już długo nie piłem, mogę się kontrolować”
• „Zasłużyłem na rozluźnienie”

Schematy sytuacji

• Koniec pracy i „relaks” przy alkoholu
• Dźwięk otwieranej butelki np. coca-coli
• Weekend jako czas „odpoczynku” przy drinku
• Oglądanie telewizji, sportu (np. piwo do meczu)
• Kupowanie alkoholu po wypłacie
• Picie na wyjeździe (bo nikt nie będzie tego „widział”)

Emocje i stany psychiczne

• Stres i napięcie – na przykład porażka zawodowa czy sytuacja rodzinna
• Samotność, odrzucenie
• Smutek i depresja – alkohol to też depresant, więc po odstawieniu spadek nastroju jest normalny
• Nuda i brak zajęcia
• Radość i chęć świętowania – na przykład sukces zawodowy
• Gniew i frustracja – awantury w domu, poczucie utraty kontroli

Substancje i smaki, zapachy

• Piwo bezalkoholowe (może przypominać smak i atmosferę picia)
• Zapach alkoholu – w lokalu czy też od osoby nietrzeźwej
• Koktajle i napoje przypominające alkoholowe drinki i ich sposób podania

Presja otoczenia

• „Napij się, jedna ci nie zaszkodzi”
• „Co ty, już nie pijesz? Zwariowałeś?”
• „Ze mną sie nie napijesz?!”

Jak unikać wyzwalaczy?

• Świadomie planować alternatywy dla sytuacji, które wcześniej prowadziły do picia
• Unikać miejsc i ludzi, którzy mogą prowokować do sięgnięcia po alkohol
• Ćwiczyć asertywność i sposoby odmawiania
• Znaleźć nowe sposoby radzenia sobie ze stresem i emocjami
• Tworzyć zdrowe nawyki i zajęcia zastępcze

5. Pozytywne zmiany w organizmie po odstawieniu alkoholu

Jak przestać pić alkohol? Bardzo mocnym bodźcem może być ogólna poprawa działania organizmu.

24 godziny

• Organizm zaczyna intensywnie się oczyszczać, a wątroba rozpoczyna regenerację.
• Poprawia się nawodnienie, co korzystnie wpływa na skórę i poziom energii.
• Sen zaczyna się regulować, stając się głębszy i bardziej regenerujący.

1 tydzień

• Cera staje się bardziej promienna, a skóra lepiej nawilżona.
• Poprawia się jakość snu, co daje więcej energii w ciągu dnia.
• Układ trawienny zaczyna działać sprawniej – lepsze wchłanianie składników odżywczych.

1 miesiąc

• Poprawia się koncentracja i pamięć – mózg pracuje efektywniej.
• Ciśnienie krwi i tętno wracają do normy, co zmniejsza ryzyko chorób serca.
• Wzrasta poziom energii, zmniejsza się uczucie zmęczenia.
• Organizm lepiej reguluje poziom cukru we krwi, co stabilizuje apetyt.

3-6 miesięcy

• Wątroba może całkowicie się zregenerować (jeśli nie doszło do trwałych uszkodzeń).
• Układ odpornościowy działa sprawniej, organizm rzadziej łapie infekcje.
• Poprawia się kondycja fizyczna – lepsza wydolność i wytrzymałość organizmu.
• Waga ciała stabilizuje się, organizm efektywniej spala tłuszcz.

Po 1 roku i dłużej

• Ryzyko chorób serca i nowotworów znacznie spada.
• Mózg pracuje wydajniej, poprawia się kreatywność i zdolność logicznego myślenia.
• Poprawia się ogólny nastrój i stabilność emocjonalna.
• Skóra wygląda młodziej, zmniejszają się oznaki starzenia.
• Wzrasta motywacja do dalszego dbania o zdrowie i lepszego stylu życia.

Im dłużej nie pijesz, tym więcej korzyści odczuwa Twój organizm!

6. FAQ – najczęściej zadawane pytania

Jak przestać pić alkohol – domowe sposoby?

Ograniczenie alkoholu w domu wymaga zmiany codziennych nawyków. Warto unikać sytuacji sprzyjających piciu, znaleźć alternatywne sposoby spędzania wolnego czasu (np. sport, hobby), zadbać o zdrową dietę i odpowiednie nawodnienie. Pomocne może być prowadzenie dziennika, w którym zapisujemy swoje postępy.

Jak przestać pić alkohol samemu?

Samodzielne rzucenie alkoholu jest ekstremalnie trudne, wymaga bardzo silnej woli i dużej wiedzy. Dobrze jest unikać miejsc i osób kojarzonych z piciem, ustalić jasne cele oraz nagradzać się za każdy trzeźwy dzień. Jeśli pojawiają się trudności, warto poszukać wsparcia – u bliskich lub w grupach samopomocowych.

Jak przestać pić alkohol wieczorami?

Wieczorne picie często wynika z przyzwyczajenia lub chęci odprężenia się. Warto zastąpić ten nawyk innymi czynnościami, np. spacerem, czytaniem książki czy ćwiczeniami relaksacyjnymi. Pomaga też unikanie alkoholu w domu i wybór zdrowych napojów, takich jak herbata ziołowa czy woda z cytryną.

Jak przestać pić bez terapii?

Choć terapia daje większe szanse na sukces, niektórym osobom udaje się odstawić alkohol samodzielnie. Kluczowe jest znalezienie własnych motywacji, zmiana stylu życia i unikanie sytuacji, które mogą skłonić do picia. Warto też edukować się na temat uzależnienia i korzystać z dostępnych materiałów online.

Jak przestać pić piwo?

Jeśli piwo stało się codziennym nawykiem, można zastępować je innymi napojami, np. wodą gazowaną z cytryną lub naparami ziołowymi. Dobrze jest również ograniczyć sytuacje, w których zwykle sięgało się po piwo – np. wieczorne oglądanie telewizji – i znaleźć inne sposoby na relaks.